KEDIOTU KÖKÜ

Aguotu - Çetükotu - Yaban maydanozu

Valeriana officinalis

Valerian root

Asarun - Garden Heliotrope

Valerianaceae(Valerian )

	Tanimi :

Yari bataklik yerler ve su kenarlarinda oldugu kadar, kuru tasli yerlerde de 2200 m ye kadar yüksekliklere kadar yetisebilir. Kuru yerlerde yetisenlerin kökleri daha az saçakli olup, ilaç özellikleri açisindan daha zengindir. Çok yillik, otsu bir bitkiolup, boyu 2 mye kadar ulasir. Ülkemizde 150 civarindaki türlerinden 12 ye yakin türü yetismektedir. Bitkinin köke yakin kisimlari tüylü olup yapraklari ince ve uzuncadir. Çiçekleriise beyaz renklidir. Haziran basindan agustos sonuna kadar açarlar. Valeriana rubra türünün çiçekleri ise kirmizi ve erguvan renklidir. Bu türekirmizimahmuz çiçegidenir.

Baharatimsi lezzette, kedilerin sevdigi kendine has özel bir kokusu vardir. Taze iken kokmaz.

	Faydalari :

Sinir sistemini güçlendirip yatistirmaetkisine sahiptir. Sinir bozukluguna iyi gelir.

Uyku vermeözelligine sahiptir.

Sinir sisteminden kaynaklanan tüm rahatsizlik ve agrilara karsi kullanilir.

Gaz agrilarinive kramplarini da hafifletir.

	Yan Etkileri :

Bilinen bir yan etkisi yoktur. Ancak sürekli kullanimlarda 4 - 6 haftada bir ara verilmeli veyaogulotu ile dönüsümlü kullanilmalidir. Aksi halde uyarici etki yapmaya baslayabilir.

	Tibbi Bakis Tarzi:

Kas kramplarini giderir.

Kan dolasimini gelistirerek yüksek tansiyonlu hastalarda kan basincinidüsürür.

Kadinlarin ay dönemlerinde görülendysmenorrheakaynakli agrilarini iyilestirir.

Agresifligiazaltir.

Iç sikintilarinigiderir.

Hiperaktivite sendromunu iyilestirir. Bazi çalismalarda kediotu kökünün sikinti basmasi, korku, huzursuzluk, Hiperaktivite ile ilgili agresifligi elimine ettigini göstermistir. Yine Hiperaktivite hastalarinda motor koordinasyonunu gelistirir.

Merkezi sinir sistemini sakinlestirir.

Konsantrasyon kabiliyetini arttirir.

Istem disi spazmlari engeller(convulsions).

Depresyonu iyilestirir.

Bas agrilarini giderir.

Uyku kalitesini gelistirerek ve uyku getirerek uykusuzlugu iyilestirir

Stresi azaltir.

Kalsiyum - Potasyum - Magnezyum

Organik asitler :Valerinik asit

Alkoloidler :(Terpenoid alkoloidler) :Valerianin - Chatinine - Skythantine

Iridoids :(Valepotriates) :Didrovaltrate

Uçucu yaglar : Borneol - Pinen - Valeranon - Camphene

	KULLANIM :

Dogadan toplananlar kafi gelmediginden tarimi yapilmaktadir. Büyüme döneminde bol yagmur almis bitkilerin ilaç yönünden daha zengin oldugu söylenir. Kökler sonbaharda agustos ve kasim aylari arasinda, yapraklar sararip dökülmeden topraktan çikarilir.

Iyice temizlenen kökler, çok küçük olmayan parçalara ayrilip, kuru ve havadar yerlerde kurutularakagzi sikica kapanabilen porselen veya cam kaplarda saklanir.

Taze veya kurutulmus kökler

Içten ve distan

ÇAY :2 çay kasigi ince kiyilmis kök, 200 ml soguk suda 10 - 12 saat demlenerek süzülür. Sabahki çay aksamdan, aksamki çay ise sabahtan taze olarak hazirlanmalidir.

Toz :Kurutulmus kökler ögütülerek elde edilir.

Tentür: 10 gr kiyilmis kök, 50 ml %70 lik alkolde agzi kapali olarak oda sicakliginda 3 - 4 hafta arasiraçalkalanarak dinlendirilip, süzülerek agzi siki kapali kaplarda saklanir.

Banyo :150 gr ince kiyilmis kök 2 litre suda geceden birakilir. 10 - 12 saat sonra süzülüp banyoya katilir.

Avrupa - Bati ve Orta Asya - Sibirya - Kafkaslar - Japonya

Kuzeybati, Kuzeydogu ve Orta Anadolu

I.Ö 4. ve 5. yüz yilda eski Yunan ve Romali hekimler bitkiyi phu adiyla taniyorlardi. Hippokrates, Theophrast, Plinius bitkiyi kadin hastaliklarinda kullanmislardir. A.Magnus sinir güçlendirici, idrar söktürücü, mide kramplarini önleyici, gözleri güçlendirici olarak kullanmistir. Madaus uykusuzluk nedenli yorgunluklarda, zihin yorgunluklarinda kullanmistir.

Kokusu güçlü diger bitkilerde oldugu gibi halkça kötü ruhlara, seytan ve cadilara karsi kullanilmistir.